Het nieuwe oud worden

‘Het schrikbeeld is een tehuis waar je maar één keer in de week kan douchen.’ Bij de private bankers van Theodoor Gilissen Bankiers komt huisvesting bij cliënten op leeftijd geregeld ter sprake. Gelukkig is tegenwoordig veel meer mogelijk als het eigen huis te groot of te belastend wordt.
 
 


Elke keer als hij Noord-Beveland binnenrijdt, voelt hij het weer: wat eenrust, wat een gaafheid. Geen schoorstenen van fabrieken, en minder auto’s dan in de regio Rotterdam – waar hij vandaan komt. Henk Beerens – ‘85 jaar maar het werkt nog allemaal in de bovenkamer’ – voelt zich bevoorrecht dat hij zijn oude dag door kan brengen op Landgoed Rijckholt.
‘Financieel is het pittig’, zegt Beerens, ‘het is een hoop geld dat je neer moet tellen, maar het is het helemaal waard.’ Beerens, die zich letterlijk rijk mag rekenen vanwege familievermogen (‘dat scheelt wel, ja’), krijgt er niet enkel het uitzicht over het Zeeuwse landschap voor. Hij en zijn vrouw (76) beschikken over zo’n 100 vierkante meter, met een zit/eetkamer, een slaapkamer, nog een extra kamertje, een badkamer, en een balkon.
‘In een regulier bejaardentehuis ben je toch meestal een nummer’, aldus Beerens. En dát is niet bepaald de stiel van de voormalig beeldhouwer (‘geen middelpuntig beroep’). ‘Hier is de zorg voortreffelijk. Al die jonge vrouwen die dat werk doen, zijn allerliefst. Alles is hier echt op maat.’
Het echtpaar kookt nagenoeg dagelijks zelf, in hun eigen pantry. Op vrijdag niet; dan nemen ze plaats aan de ‘gastentafel’: dineren met de medebewoners én de familie die het landgoed runt. Een soort table d’hôte. ‘Het is zo’n plezierig gezelschap. Echt gelijkgestemden.’
Aan tafel zit dan ook Kim Bakker, eigenaar en manager van Rijckholt. Zij koestert het ‘familiegevoel’: hier is niemand een nummer. ‘Waarom moet iedereen per se meedoen met de massa?’, zegt ze. De bewoners van haar landgoed, met een gemiddelde leeftijd van 80 jaar, hebben wat te besteden, dus waarom zouden ze hun geld niet uitgeven aan een comfortabel onderkomen. ‘Je kunt deze mensen niet dwingen op woning- wetniveau te gaan wonen; dat zijn ze niet gewend.’
Haar collega/concurrent Erwin Miedema, directeur van Domus Magnus, aanbieder van kleinschalige en exclusieve woonvoorzieningen voor ouderen in monumentaal vastgoed, denkt er precies eender over: ‘Diversiteit houdt niet op als je 65 of 75 bent. Iedereen moet uiteraard recht hebben op goede zorg, maar in Nederland is het soms doorgeschoten. Je hebt maatwerk nodig. Net als op de automarkt: er moet voor ieder wat wils zijn.’
De senior van vandaag heeft wat te kiezen – op een compound, in een woongroep, onder één dak met de jongere generatie. Vooral de senior met een redelijk gevulde portemonnee kan iets luxueuzers bewonen dan het gangbare bejaarden- of verzorgingstehuis. De appartementen van Domus Magnus – onder meer op landgoed Klein Engelenburg bij Brummen en landhuis De Magistraat in Rotterdam – kosten gemiddeld 3800 euro per maand, inclusief de ‘twentyfour-seven hotelservice’, zoals de directeur het noemt. Landgoed Rijckholt (40 woningen, waarvan 10 voor dementerende bejaarden) rekent van 750 euro voor een kleine kamer tot 3000 voor een groot appartement. Wie dagelijks drie maaltijden wil hebben, betaalt nog eens 750 euro.
En dan de zorg. Die wordt in eerste instantie, zoals bij iedereen, gefinancierd uit de AWBZ (Algemene Wet bijzondere ziektekosten) en de WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning). De bewoner kan ook een eventueel PGB (Persoonsgebonden Budget) besteden aan de zorg in het huis. Die bedragen zijn echter niet in alle gevallen toereikend.
Bij Domus Magnus is de zorgverlening precies zoals dat bij ieder ander zou zijn (‘al proberen we natuurlijk een goede werkgever te zijn en de beste mensen aan te trekken’); bij Rijckholt kan de bewoner een pakket kopen. De eigen bijdrage varieert van 700 euro tot 5300 euro per maand.
Wie per dag een half uur thuiszorg wil (voor hulp met de steunkousen, en de maaltijden aan de deur bezorgd), is 2100 euro kwijt. ‘Het zijn geen kinderachtige bedragen’, zegt Michiel Peters, adviseur private wealth counseling bij Theodoor Gilissen. ‘Maar ik zie cliënten die het er graag voor overhebben. Het schrikbeeld is een tehuis waar je maar één keer in de week kan douchen.’
De vermogensbank adviseert zelf niet bij de keuze van een eventuele woonvoorziening, wel kan ze cliënten erop wijzen rekening te houden met kapitaal dat later mogelijk nodig is. ‘Met de overwaarde op een groot huis kom je vaak al een heel eind in de goede richting, het gaat dan al snel om enkele tonnen, waaruit de extra uitgaven kunnen worden gefinancierd’, aldus Peters. ‘Je ziet ook dat een groot huis op hogere leeftijd een last kan worden. Wie doet het onderhoud, wie doet de tuin?’
Maar je moet het tegenwoordig niet zien als ‘de laatste stap’, meent Peters. ‘We hebben het vaak over heel vitale mensen, die nog op vakantie gaan of een dagje golfen. Ze zijn gewoon toe aan iets kleiners, maar wel in het juiste segment.
Op landgoed Rijckholt (6,7 hectare) wonen onder anderen oud-tandartsen en oud-directeuren en/of hun echtgenotes . ‘Je merkt het, ze zijn mondig, het zijn allemaal een beetje baasjes’, zegt eigenaar Kim Bakker (30). ‘Dat is leuk: ze denken mee met ons. Ze zijn geïnteresseerd in hoe het bedrijf wordt gerund.’
‘Ons grootste goed is dat we in de huid van onze cliënt kunnen kruipen’, zegt directeur Erwin Miedema van Domus Magnus. ‘Zo kwamen we erachter dat zeven van de tien bewoners regelmatig naar het Concertgebouw gingen. Nu hebben we elke vrijdag zelf live klassieke muziek.’
Domus Magnus, dat in maart verder uitbreidt met een complex aan de Lauriergracht in Amsterdam, besteedt per bewoner ‘drie tot vier keer zo veel’ aan het eten in vergelijking met de reguliere ouderenzorg. ‘Altijd dagverse producten. De chef-kok is er ook ’s avonds.’
Miedema (36), die zelf tijdens zijn MBA-studie op een ‘kasteeltje’ in Frankrijk verbleef en dacht: zó wil ik wel oud worden, voorziet een grote transitie naar de particuliere woonvoorzieningen voor ouderen.
Die zullen wat hem betreft zeer pluriform zijn. ‘Wij zitten toevallig in het vijfsterrensegment. Maar dat kan ook drie of vier sterren zijn. En waarom geen huizen op basis van geloof, herkomst of seksuele voorkeur? Als dat mensen bindt, zal er vraag naar zijn.’
Landgoed Rijckholt – in Zeeland, en niet voor iedereen om de hoek – ontdekte dat er behoefte was aan overnachtingsmogelijkheden voor de families van de bewoners. Dus is er een bed & breakfast gebouwd met 21 kamers – voor toeristen, maar ook voor de bezoekers. De kleinkinderen rennen over het terrein, de kinderen kunnen toeren over de eilanden, een middagje zeilen, of ’s avonds nog een borreltje doen.

Het is één grote familie, zegt Henk Beerens, bewoner van Rijckholt. ‘We lopen de deur niet bij elkaar plat, maar je voelt je bij elkaar thuis. Het is top of the bill. Ik zou iedereen zo’n oude dag toewensen.’
De naam van de bewoner van Landgoed Rijckholt is omwille van de privacy gefingeerd.

of bekijk deze eens...

Wonen bij de boer

Reportage voor WestlandUtrecht Bank (in het magazine ‘Maatwerk’). Hoe idyllisch is buiten wonen nu echt?

Microcomputer in je bovenarm

Interview voor het blad ‘Fact’ van accountants- en advieskantoor Deloitte. Melanie Rieback, universitair docent Informatica aan de Vrije Universiteit in Amsterdam,over de privacygevoeligheid van RFID-chips.

Copyright Eric van den Berg 2020